ZonMw Kennismagazine Jeugd: Versterken van het gewone leven

ZonMw heeft de eerste editie van het digitale Kennismagazine Jeugd uitgebracht. Dit magazine is het resultaat van een nauwe samenwerking tussen ZonMw en de Werkplaatsen Jeugd. Het staat boordevol nieuwe werkwijzen, innovaties, methodieken en tools en biedt inspirerende voorbeelden en praktijkgerichte handvatten voor professionals en beleidsmedewerkers die werken met kinderen, jongeren en hun gezinnen. Dit stelt hen in staat om direct aan de slag te gaan. In totaal zullen er vijf digitale edities verschijnen, elk met een eigen thema.

De eerste editie heeft als thema: ‘Versterken van het gewone leven’. Vanuit Werkplaats SAMEN hebben onze leernetwerktrekkers Normaliseren, Tamara Bos en Rob Gilsing een waardevolle bijdrage geleverd aan het onderdeel Eyeopener met hun stuk getiteld: ‘Het nieuwe normaal is al overal‘. Klik hier om het kennismagazine lezen of klik hier om direct naar de bijdrage van Werkplaats SAMEN te gaan.

Normaliseren in onderwijs en jeugdhulp: Een gezamenlijke opgave

Normaliseren van uitdagingen, onzekerheden en kwetsbaarheden bij opgroeien en opvoeden vraagt om een gezamenlijk pedagogisch antwoord van onderwijs en jeugdhulp.

Maar wat betekent deze gezamenlijke opgave voor onderwijs en jeugdhulp?

Het Leernetwerk Normaliseren (LNW NOR), onderdeel van de Werkplaats SAMEN, heeft in het kader van hun derde Klein-Maar-Fijn project drie voorbeelden van samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp in beeld gebracht die aansluiten bij de elementen van onze visie op normaliseren. Deze voorbeelden dienen als inspiratie voor iedereen die betrokken is bij opgroeien en opvoeden:

  • Consulenten zorg en jeugd (gemeente Rijswijk);
  • Gezinsconsulenten (Stichting Jes Rijnland);
  • Positive Behavior Support in de wijk – Schoolcoaches (PI-Research,Duindorp, Den Haag).

We laten zien wat deze drie voorbeelden doen en hoe ze aansluiten bij de belangrijke elementen van de visie op normaliseren van het LNW NOR. Daarnaast beschrijven we wat werkt in deze voorbeelden en wat er nodig is om nog verder te normaliseren.

Wij formuleren – op basis van de drie voorbeelden- inzichten waarmee wij een bescheiden bijdrage hopen te leveren aan het gezamenlijk werken aan het normaliseren van opgroeien en opvoeden vanuit het onderwijs en de jeugdhulp, vanzelfsprekend altijd samen met kinderen en ouders.

Klik op onderstaande afbeelding om de publicatie te openen

 

 

Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen: mini-documentaire ‘Een stap vooruit’

‘Een stap vooruit’: een film over het ervaringscafé in Katwijk en hoe de organisatoren daarvan ook in Leiden zo’n café starten.

Na een succesvolle première is de mini-documentaire “Een stap vooruit” nu beschikbaar voor het grote publiek. De film komt direct voort uit het centrale aandachtspunt waaraan het leernetwerk Kwetsbare Gezinnen afgelopen jaren heeft gewerkt: het organiseren van informele steun.  De documentaire, een samenwerking tussen drie ervaringsdeskundigen, een hulpverlener, een vlogger en een professionele filmmaker, geeft een uniek kijkje in het Katwijkse ervaringscafé ‘Meet and Eat’. Ze belichten wat een ervaringscafé precies inhoudt, welke betekenis het heeft voor de deelnemers, en wat er allemaal komt kijken bij het organiseren ervan.

De Meet & Eats bieden ruimte voor ontmoeting, uitwisseling, zelf ingebrachte activiteiten of gewoon even niks hoeven. Ze worden gehost door getrainde jonge ervaringsdeskundigen van ExpEx. Dit initiatief is gestart omdat de jongeren vonden dat er een plek moest zijn waar lotgenoten zichzelf kunnen zijn, nieuwe contacten kunnen opdoen en een avondje zorgeloos kunnen doorbrengen.

Deze mini-documentaire is tot stand gekomen in opdracht van het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen met subsidie van de Werkplaats SAMEN. De film is gemaakt door documentairemaker Jan Stap en vlogger Rob Verloop. Zij interviewden de hosts van ExpEx en een aantal deelnemers van de Meet and Eat in Katwijk.

Bekijk de documentaire hieronder!

Kansen in taal bij scheidingsproblematiek; tipsheet en begrippenkader

Vrijdag 13 september is de ‘Dag van de scheiding’. Een dag die in het leven is geroepen om aandacht te vragen voor de noodzaak van een goede begeleiding van partners die gaan scheiden. Iets waar ook het Leernetwerk Kind en Complexe Ouderrelaties van werkplaats SAMEN zich hard voor maakt.

In het Leernetwerk werken betrokkenen vanuit verschillende perspectieven (zorg, recht, beleid en de doelgroep) samen aan een positieve, gedeelde aanpak van scheidingsproblematiek in de regio. Door als praktijkprofessionals en beleidsmedewerkers samen te werken – in verbinding met elkaar en gezinnen – kan namelijk bijgedragen worden aan het voorkomen en beperken van negatieve uitkomsten na een scheiding, zo is de gedachte. Elkaar verstaan is daarvoor voorwaardelijk. Echter is het niet vanzelfsprekend dat vertegenwoordigers vanuit deze verschillende perspectieven dezelfde taal spreken en gebruikte termen op eenzelfde manier interpreteren.

Doel van het eerste Klein-maar-Fijn project van het Leernetwerk was dan ook om te komen tot een gemeenschappelijk begrippenkader. Via een digitale vragenlijst zijn verschillen, overeenkomsten en voorkeuren in het gebruik van taal geïnventariseerd en is opgehaald welke kansen taal (en het gebruik van beelden) kan bieden bij het samenwerken vanuit verbinding en vertrouwen.

De resultaten van het onderzoek laten zien dat taal kansen biedt bij het samenwerken vanuit verbinding en vertrouwen. Enerzijds door het gebruiken van eenzelfde taal – ‘elkaar verstaan’ – en anderzijds door het gebruiken van de ‘juiste taal’. Bekijk de Tipsheet voor professionals en beleidsmedewerkers voor meer informatie over de do’s and dont’s en het Begrippenkader voor gezamenlijk gedragen definities van veelgebruikte termen bij scheidingsproblematiek.

Leernetwerk Integraal Werken: Beter aansluiten bij gezinnen vanuit een doelgerichte integrale aanpak

Eline Heek en Laura Nooteboom van leernetwerk Integraal Werken schreven in samenwerking met Integraal Werken in de Wijk een pleidooi voor het differentiëren van verschillende vormen van integraal werken.

In de zorg voor gezinnen in kwetsbare situaties wordt vaak gesproken over integrale ondersteuning alsof dit één specifieke werkwijze of methode is. In werkelijkheid kan integrale hulp uit verschillende vormen bestaan. We denken vaak aan het optuigen van samenwerkingsverbanden of het organiseren van netwerkstructuren, zoals multidisciplinaire teams, die nuttig kan zijn bij complexe en meervoudige problematiek. Maar, deze intensieve aanpak is niet altijd nodig.

Zijn we ons voldoende bewust dat integrale hulp voor gezinnen een manier van werken is die uit verschillende vormen kan bestaan? En dat je dat dus ook op verschillende manieren kan organiseren? Meer bewustwording en differentiatie in de aanpak kan ervoor zorgen dat gezinnen de passende ondersteuning krijgen die ze nodig hebben.

Lees hier meer over in onderstaande essay.

 

Nieuwsbrief Werkplaats Sociaal Domein

De Werkplaats Sociaal Domein Den Haag en Leiden is één van de vijftien Werkplaatsen Sociaal Domein in Nederland. Momenteel werkt de Werkplaats Sociaal Domein Den Haag en Leiden binnen de volgende vijf leerateliers (transformatievraagstukken):

  1. Professionaliteit in het sociaal domein
  2. Armoede en schulden
  3. Gezond en sociaal in de wijk
  4. Sociaal en inclusief
  5. Langer thuis wonen

In juli verscheen hun nieuwsbrief, waarin de hoogtepunten van deze leerateliers worden gedeeld. Daarnaast informeren ze je over een nieuw project waarvoor een VWS-subsidie is toegekend. Dit project heeft als doel de samenwerking tussen het medisch domein en het sociaal domein te versterken.

De nieuwsbrief verschijnt twee keer per jaar maar op hun nieuwspagina en op LinkedIn is ook regelmatig nieuws te vinden. Klik op onderstaande afbeelding om de nieuwsbrief te openen.

 

 

 

Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen: slotbijeenkomst en mini-docu ‘Een stap vooruit’

Op 11 juni 2024 werd de afgelopen vier jaar van het leernetwerk Kwetsbare Gezinnen feestelijk afgesloten. Het recente e-magazine biedt een uitgebreide blik op de ontwikkeling van het leernetwerk Kwetsbare Gezinnen in de afgelopen jaren.

Tijdens deze bijeenkomst kregen de aanwezigen een exclusieve preview van de film ‘Een stap vooruit‘, waarvan de officiële première voor het ‘grote publiek’ gepland staat op 27 augustus 2024.

De film komt direct voort uit het centrale aandachtspunt waaraan het leernetwerk Kwetsbare Gezinnen afgelopen jaren heeft gewerkt: het organiseren van informele steun. Het verhaal richt zich op het ervaringscafé in Katwijk en de pogingen om een vergelijkbaar initiatief in Leiden op te zetten.

Rafaël Klein (zie foto links), is als ervaringsdeskundige vanuit ExpEx al ruim twee jaar betrokken bij het leernetwerk. Tijdens de slotbijeenkomst op 11 juni benadrukte hij dat de film een goede weergave levert van de steun en gezelligheid die een ervaringscafé kan bieden. Volgens hem is de film vooral nuttig voor hulpverleners en ambtenaren om inzicht te krijgen in de waarde van een ervaringscafé.  Daarnaast kunnen hulpverleners en verwijzers met de film beoordelen voor welke jongeren dit soort initiatieven een waardevolle plek voor informele steun en gezelligheid kunnen zijn.

De film is gemaakt door documentairemaker Jan Stap (midden op onderstaande foto) en vlogger Rob Verloop (rechts op onderstaande foto). Zij interviewden de ‘hosts’ (ExpEx die als gastvrouw en -heer optreden) en een aantal deelnemers van de Meet and Eat in Katwijk.

Wil je bij de première aanwezig zijn op 27 augustus? Dat kan!  Klik op de volgende link voor meer informatie: klik hier.

Leernetwerk Normaliseren: slotbijeenkomst en publicatie

Op maandag 1 juli 2024 kwam het leernetwerk Normaliseren bijeen voor een slotbijeenkomst om terug te blikken op de afgelopen projectperiode. Tijdens deze bijeenkomst deelde Carolien de Groot van JES Rijnland een inspirerend verhaal en benadrukte zij het belang van de pedagogische basis en aandacht voor de beschermende factoren in het leven van een jeugdige. Een verslag van deze slotbijeenkomst is beschikbaar via deze link.

Publicatie

Tijdens de bijeenkomst stond het leernetwerk ook stil bij de aankomende publicatie die volgt uit het laatste Klein-maar-Fijnproject III: Normaliseren in onderwijs en jeugdhulp: een gezamenlijke opgave

Voor het normaliseren van gesprekken over twijfels, onzekerheden en kwetsbaarheden bij opgroeien en opvoeden zijn naast het perspectief van kinderen, jongeren en ouders ook de perspectieven van de wijk, school, gezondheidszorg en jeugdhulp belangrijk. Leernetwerk Normaliseren heeft vanuit die verschillende perspectieven een gedeelde visie op normaliseren geformuleerd (2022) en voorbeelden gezocht die daarop aansluiten, in de publicatie ‘De kracht van het gewone’ (2023).

Het leernetwerk ziet het belang van een gezamenlijk pedagogisch antwoord van onderwijs en jeugdhulp op onzekerheden en kwetsbaarheden bij opgroeien en opvoeden. Daarom brengen zij in het huidige Klein-maar-Fijnproject III voorbeelden in beeld van samenwerking van onderwijs en jeugdhulp, die aansluiten bij de visie normaliseren. Met de aankomende publicatie hopen zij als leernetwerk onderwijs- en jeugdhulpprofessionals en beleidsmakers te inspireren bij normaliseren in de samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulp. Het normaliseren van opgroei- en opvoedkwesties behoort  -wat leernetwerk normaliseren betreft- tot de basishouding van onderwijs-, jeugd- en gezinsprofessionals.

De publicatie wordt verwacht in de zomer van 2024.

Samenwerken met gezinnen: een handreiking

Een belangrijke pijler binnen de Werkplaats SAMEN is het samenwerken met gezinnen: ouders, jongeren en jongvolwassen. Sinds het begin, in 2020, sloten jongeren en jongvolwassenen vanuit ExpEx, Experienced Experts getrainde jongeren met jeugdhulpervaring, zich aan bij de leernetwerken om hun stem een vaste plek te geven. Het vormgeven van een samenwerking moet goed geborgd worden, evenals het toevoegen van het perspectief van ouders. Daarom heeft de Werkplaats SAMEN het samenwerken met gezinnen expliciet als een opdracht opgesteld.

In 2022 is de Werkplaats gestart met het gericht werven van ouders en jongeren om zo de samenwerking met gezinnen binnen de Werkplaats te bestendigen. Het doel was om ervaringskennis en – deskundigheid binnen de Werkplaats passend in te zetten zodat de toegevoegde waarde goed tot zijn recht komt: de juiste personen, op de juiste plek, op de juiste manier.

Meer details over de ontwikkeling van ‘Samenwerken met gezinnen’ in de afgelopen jaren zijn uitgebreid te lezen in het recente e-magazine.

Het resultaat van deze inspanningen is vastgelegd in een handreiking, waarin we onze lessen, aanbevelingen en overpeinzingen delen. We hopen hiermee anderen te inspireren en praktische tips te bieden voor wie met ouders, jongeren of jongvolwassenen wil samenwerken.

 

We nodigen iedereen van harte uit om deze handreiking te lezen en te delen binnen jouw netwerk.

Klik op de afbeelding hiernaast om de handreiking te openen.

Leernetwerk Integraal Werken: Klein-maar-Fijnproject

In de afgelopen vier jaar heeft het Leernetwerk Integraal Werken haar kennis over integraal werken verdiept en verbreed. Dit wordt uitgebreid beschreven in het recente e-magazine, waarin we reflecteren op deze reis en laten zien dat integraal werken vaker haalbaar is dan vaak gedacht wordt.

 

Klein-maar-Fijn project

Een van de hoogtepunten van deze periode is de afronding van het ‘Klein-maar-Fijnproject’, waarvan we nu de resultaten presenteren. Het Klein-maar-Fijnproject stond in het teken van de verschillende vormen van integraal werken.

Dit project heeft geleid tot de ontwikkeling van een praktisch hulpmiddel en een ondersteunende video, die direct toepasbaar zijn binnen diverse organisaties. De reflectievragen helpen om beter aan te sluiten bij gezinnen vanuit een doelgerichte integrale aanpak. Voor verdere verdieping is er een eindrapport beschikbaar. In dit rapport staan de eerste twee fasen van het onderzoek beschreven, namelijk: Klein-maar-Fijnproject I (literatuur- en praktijkonderzoek om tot een hulpmiddel te komen) en Klein-maar-Fijnproject II (evaluatie van toepasbaarheid van het hulpmiddel).

 

Hulpmiddel voor professionals om intensiteit en vormen van integraal werken beter te herkennen.

 

Eindrapport ‘KmF I’ en ‘KmF II’ : intensiteit van integraal werken

Ondersteunende video

Lopende projecten

Naast het eindrapport, het hulpmiddel en de video schrijft het leernetwerk Integraal Werken – in samenwerking met Nederlands Jeugdinstituut en Integraal Werken in de Wijk – een essay over de verschillende vormen van integraal werken. In dit essay benadrukken zij het belang van bewustzijn over de verschillende vormen van integraal werken om gezinnen passende en samenhangende zorg te kunnen bieden. Zowel voor uitvoerende professionals, als voor organisaties en beleidsmakers. Wanneer deze essay beschikbaar is wordt deze uiteraard met jullie gedeeld.

 

“We kijken terug op vier leerzame jaren waarin we als leernetwerk samen hebben gewerkt,” aldus de leernetwerktrekkers. “We zijn dankbaar voor de inzet en enthousiasme van alle betrokkenen. We nodigen iedereen uit om de opbrengsten van ons werk te delen en te bespreken.”