Vind nieuws van werkplaatsen jeugd in heel Nederland. Lees over de nieuwe coördinator van RKJ IJsselland ‘Samen normaliseren’, over bijeenkomsten van andere werkplaatsen zoals ‘Serieus nemen’ en over het lespakket ‘Je brein de baas?! Stress onder controle’ van RKJ Jeugd en Gezin Centraal.
Dit en meer in het Werkplaatsenjeugdjournaal oktober, samengesteld door ZonMw.
Binnen het leernetwerk Kwetsbare Gezinnen wordt gewerkt aan het helpen voorkomen dat problemen van ouders ook problemen van hun kinderen worden. Hulpverlening kan op verschillende niveaus ingezet worden, van primaire preventie in het voorliggende veld tot zeer intensieve hulp in behandelcentra. De hulp kan gericht zijn op de ouders, de kinderen of het hele gezinssysteem. Binnen dit enorm brede werkveld kiest het leernetwerk Kwetsbare Gezinnen ervoor om in te zoomen op de organisatie van informele steun, opdat de kinderen zo gewoon mogelijk kunnen opgroeien (normaliseren).
De leernetwerkdeelnemers komen vijf keer per jaar bij elkaar om ideeën uit te wisselen, (kleine) onderzoeken te initiëren en de opbrengsten daarvan te implementeren in hun thuisorganisaties. Kortom: om samen met en van elkaar te leren.
Bekijk de factsheet van de laatste bijeenkomst:
29 september deelt de werkplaats hun kennis en ervaringen van de afgelopen jaren en staan stil bij huidige initiatieven. Ook wordt vooruit gekeken: welke nieuwe onderwerpen of thema’s zijn de komende jaren van belang?
Keynote deze dag is Lilian Linders. Zij is lector Empowerment en Professionalisering bij InHolland. Lilian is programmaleider van de Werkplaats Sociaal Domein Noord-Holland. In deze lezing gaat Lilian in op de betekenis van kwetsbaarheid in relatie tot de visie van empowerment.
Het programma en de praktische informatie lees je op de speciale webpagina die voor je klaarstaat of meld je meteen aan voor de bijeenkomst op Hogeschool Leiden, 14-17.30 uur op donderdag 29 september.
Vragen? Neem contact op met Wendy van Lienden via lienden.van.w@hsleiden.nl van Werkplaats Sociaal Domein Den Haag en Leiden.
Het programma van de Jaarconferentie 2022 op dinsdag 13 september is bekend!
Voor het plenaire deel hebben we Sharon Stellaard en Beatrijs Jansen uitgenodigd. Ze hebben gemeen dat ze beide reflecteren op de wet- en regelgevingkant van de zorg voor jeugd: wat leren we van verschillende financieringswijze van verschillende gemeenten en wat leren we als we kijken naar de wet? Hoe kijken deze dames op de invloed daarvan op de maatschappelijke complexe vraagstukken die SAMEN oppakt?
Sharon Stellaard neemt ons aan de hand van haar promotieonderzoek aan de VU mee in de afgelopen 3 hervormingen van de jeugdzorg.
Hoe verliepen de grote veranderingen in de jeugdzorg , wat leverde dat op en wat kunnen we daarvan leren in relatie tot de huidige knelpunten? Lees het interview dat ZonMw met Sharon hierover hield.
Beatrijs Jansen deed bij vijf gemeenten onderzoek of sturing uitmaakt en of verschil in sturing uitmaakt en hoe achttien jeugdhulpaanbieders hierop reageren. Naar het proefschrift van Beatrijs.
Verder worden er vanuit diverse ontwikkellijnen workshops georganiseerd. En jij kunt daarbij zijn! Zeker zijn van een plekje? Meld je direct aan!
Alles en meer weten over de Jaarconferentie? Bezoek de:
De werkplaats deelt hun kennis en ervaringen van de afgelopen jaren en staan stil bij huidige initiatieven. Ook wordt vooruit gekeken: welke nieuwe onderwerpen of thema’s zijn de komende jaren van belang?
Keynote deze dag is Lilian Linders. Zij is lector Empowerment en Professionalisering bij InHolland. Lilian is programmaleider van de Werkplaats Sociaal Domein Noord-Holland. In deze lezing gaat Lilian in op de betekenis van kwetsbaarheid in relatie tot de visie van empowerment.
Het programma en de praktische informatie lees je op de speciale webpagina die voor je klaarstaat of meld je meteen aan.
Vragen? Neem contact op met Wendy van Lienden via lienden.van.w@hsleiden.nl van Werkplaats Sociaal Domein Den Haag en Leiden.
Werkplaats Sociaal Domein Den Haag en Leiden organiseert 7 juni, 15-18 uur, op de Hogeschool Leiden het Leeratelier Armoede en Schulden:
Hoe maak je contact bij verborgen en langdurige schulden?
Perspectief op handelingsverlegenheid bij professionals
Het zal gaan over het doorbreken van handelingsverlegenheid bij professionals. Dit als aanzet tot het verhelpen van langdurige – en vaak verborgen – armoede bij mensen die zich langer dan vijf jaar in een wanbetalingsregeling bevinden.
Het leeratelier is bedoeld voor professionals, beleidsmedewerkers, vrijwilligers, studenten, docenten en andere geïnteresseerden in het onderwerp.
Deelname is gratis. Je kan je nu al aanmelden door een mail te sturen onder vermelding van je naam, organisatie en je functie. Dit mag naar Wendy van Lienden: lienden.van.w@hsleiden.nl
Meer informatie zie Uitnodiging Leeratelier Armoede en Schulden.
Voor het ZonMw -project ‘Wanneer je als professional zelf te maken hebt met huiselijk geweld of kindermishandeling’ zijn TNO en de De Haagse Hogeschool / The Hague University of Applied Sciences op zoek naar (ex-)cliënten die te maken hebben (gehad) met huiselijk geweld of kindermishandeling, voor een telefonisch of online interview.
We willen graag de mening van cliënten horen over de wenselijkheid dat professionals, die zelf huiselijk geweld of kindermishandeling hebben meegemaakt, hun ervaringskennis inzetten in het hulp- of begeleidingsproces. Ken jij cliënten die hier eventueel in geïnteresseerd zouden zijn (deelname wordt vergoed)? We zouden het erg waarderen als je deze cliënt(en) voor ons wilt benaderen en (met toestemming) met ons in contact brengt!
Remy Vink: remy.vink@tno.nl
Carolien Gravesteijn volgt Chris Kuiper op als boegbeeld van het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen. Wie zij is en wat zij doet, daarover lees je in dit interview.
Carolien Gravesteijn is inmiddels 10 jaar verbonden aan de Hogeschool Leiden als lector Ouderschap & Ouderbegeiding. Haar viel op dat er in verhouding tot opvoeding maar weinig bekend was over ouderschap. Daar was nog weinig wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. Sinds 5 jaar volgt ze in een Leids onderzoek ouders vanaf de zwangerschap totdat de kinderen 24 jaar zijn.
“Met dit onderzoek verzamelen we data waar de gemeente Leiden, en in het bijzonder het Centrum voor Jeugd en Gezin, nu al veel aan heeft”, aldus Carolien. Zij heeft gemerkt dat ouders beter voorbereid willen zijn op het ouderschap, een van de dingen waarin het onderzoek kan voorzien. Ook viel op dat ouders het liefst steun hebben van andere ouders. Zij komen met het voorstel ouders uit hun netwerk te professionaliseren als hun kind bijvoorbeeld autisme heeft.
In breder verband organiseert Carolien de opleiding OuderTeam voor aanstaande en kersverse ouders. Hierin is naast ouderschap, ook aandacht voor de relatie van de ouders onderling. “Dit doen we met verschillende landen, in de Verenigde Staten blijken de trainingen zeer effectief te zijn. De partnerrelatie verbetert, ouders zitten beter in hun vel, moeders ervaren minder stress en hebben minder last van postnatale depressie. Tenslotte bevordert het ook de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en vermindert het probleemgedrag”.
Momenteel is er veel belangstelling voor het (verder) ontwikkelen van sociaal-emotionele vaardigheden omdat het minder goed gaat met de jeugd. Dit was al zo voordat we met corona werden geconfronteerd, de maatregelen hebben deze ontwikkeling verder versterkt. “Jongeren zijn somber en verlenen vaker mantelzorg doordat ze langer thuis wonen. Ook lijken ze nu vaker suïcidaal te zijn. Daar is nu veel aandacht voor en dat is ook nodig.”
Carolien vertelt dat het belangrijk is dat ook op school de levensvaardigheden van kinderen verder bevorderd worden. Kinderen leren niet alleen op school, maar leven er ook. Investeren in levensvaardigheden betekent investeren in gelijke kansen voor ieder kind. Hiervoor worden vanuit het lectoraat docenten getraind, zodat zij de levensvaardigheden van kinderen en jongeren in alle lessen kunnen versterken. Uit jarenlang onderzoek blijkt dat hierdoor de jeugd beter in zijn vel gaat zitten en de leerprestaties verbeteren .”
Omdat we te maken hebben met een lerarentekort, worden nu mensen in wijken getraind die vervolgens de scholen ingaan om kinderen in levensvaardigheden te trainen. Volgens Carolien is het daarbij belangrijk dat ouders weten wat het kind leert zodat ze dat thuis ook geleerd wordt.
Voorbeelden van organisaties waar men getraind wordt zijn buurthuizen, coaches van sportclubs en de buitenschoolse opvang (BSO). Zoals in Zoetermeer waar op school een training wordt aangeboden waaraan de BSO ook meedoet zodat de omgang daar hetzelfde wordt als op school.
Om ervoor te zorgen dat jongeren beter in hun vel komen te zitten ontwikkelt Carolien verschillende interventies. Met Chris Kuiper en 8 andere lectoren in het kenniscentrum Samen Redzaam bijvoorbeeld. “Het is nog wat zoeken welke dingen je precies samen kunt doen, dat krijgt steeds meer vorm. Wat daarbij helpt is dat de lijntjes tussen de lectoren op Hogeschool Leiden kort zijn.”
Met het kenniscentrum zit Carolien aan de preventieve kant van de zorg voor jeugd. Als boegbeeld van het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen wil ze vanuit het perspectief van ouders kijken wat zij nodig hebben om goed in hun vel te zitten. “We zijn geneigd om te kijken naar kwetsbare gezinnen, onze focus ligt op beschermende factoren.”
In de korte tijd dat Carolien betrokken is bij SAMEN, is ze al erg onder de indruk geraakt van de kracht van de wetenschap en praktijk die hier samenkomen. “Alle perspectieven zijn betrokken, ook onderwijs. SAMEN is een mooie plek om vragen op te pakken. De komende tijd staat voor mij in het teken van ontdekken wat er wel en niet kan.”
Heb je een vraag voor Carolien? Je vindt haar contactgegevens hier.
Johannes Mol heeft in de herfst van 2021 de rol van Ruth Spijkerboer als trekker van het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen overgenomen. Hoog tijd om hem namens SAMEN beter te leren kennen.
Na zijn studie filosofie is Johannes gaan werken in het hoger onderwijs. Eerst als docent filosofie in het kunstonderwijs, later werd dat kunstmanagement. Nadat deze opleiding opgeheven werd, heeft Johannes een kenniswebsite opgericht over de zakelijke kant van de beroepspraktijk: beroepkunstenaar.nl. Hiervoor werkte hij samen met specialisten en een redactie om informatie te verzamelen en het verzamelde toegankelijk te maken.
Het idee om vanuit verschillende disciplines kennis te verzamelen vertoont parallellen met zijn rol als Leernetwerktrekker. “Ik ben geen specialist in dit vakgebied maar ik heb een brede blik. Ik vind het leuk om specialisten om me heen te verzamelen en te horen wat iedereen belangrijk vindt,” vertelt Johannes. Volgens Johannes zit de uitdaging in het identificeren van de kern uit de verzamelde informatie en de informatie vervolgens toegankelijk te maken.
Johannes werkt inmiddels 16 jaar bij Hogeschool Leiden, nu als docent bij de opleiding Social Werk, daarvoor bij de opleidingen Maatschappelijk Werk en Dienstverlening en Culturele en Maatschappelijke Vorming. Hier is hij vooral docent onderzoek en begeleidt jaarlijks ruim 30 studenten bij hun afstuderen.
“Ook bij het afstudeeronderzoek gaat het erom tot de kern te komen,” geeft Johannes aan. Studenten zoeken zelf een opdrachtgever en opdracht. Daarbij is altijd sprake van een bepaalde problematiek. Eerst wordt gekeken wat er uit de literatuur bekend is over hoe je hier het beste mee om kan gaan. Daarna onderzoekt de student hoe mensen in de praktijk aan het werk zijn. Uit de vergelijking van literatuur en praktijk volgt een beeld van wat goed gaat en wat beter kan, waaruit adviezen voor de praktijk volgen.
Met het begeleiden van zoveel afstudeeronderzoeken heeft Johannes een heel breed beeld gekregen van wat er in de praktijk van sociaal werk zoal speelt. De term ‘kwetsbare gezinnen’ is misschien wel net zo breed als het vakgebied sociaal werk. De term roept veel belangstelling op, maar wordt ook verschillend geïnterpreteerd, merkt Johannes. “Er is grote nieuwsgierigheid naar wat er binnen het Leernetwerk gebeurt, hieraan merk je dat SAMEN echt een netwerkorganisatie is, heel bijzonder.”
Tegelijkertijd ziet Johannes dat het Leernetwerk behoefte heeft aan meer toespitsing. Er zijn deelnemers die aan de voorkant van de hulpverlening zitten, bij preventie, en deelnemers die zich bezig houden met het gedwongen kader. “Hierdoor raken we een heel scala aan onderwerpen die allemaal onder de term ‘kwetsbare gezinnen’ vallen.”
Vandaar dat het Leernetwerk het eerste Klein-maar-Fijnproject heeft gericht op vragen als: Wat is een kwetsbaar gezin?, Hoe worden kwetsbare gezinnen gesignaleerd?, Hoe worden kwetsbare gezinnen bereikt? en Hoe ziet de begeleiding van kwetsbare gezinnen eruit?. De resultaten zijn gevat in deze praatplaat. De aanbevelingen vormen het startpunt voor het tweede deel van het Klein-maar-Fijnproject.
Met behulp daarvan en van de ideeën van de deelnemers wil Johannes meer focus aanbrengen in het Leernetwerk: “Ik zie het als mijn taak om het komende jaar tot onderzoek in een ‘exemplarisch geval’ te komen. Een exemplarisch geval is de omgang met een specifiek probleem dat speelt binnen kwetsbare gezinnen. Het gekozen probleem moet herkenbaar zijn voor iedereen. Door hier op in te zoomen wordt het onderwerp ‘kwetsbare gezinnen’ levend en tastbaar. Op basis van inzicht in wat er specifiek speelt in situaties met dit probleem, zou er zicht moeten ontstaan op wat er speelt in het bredere veld van ‘werken met kwetsbare gezinnen.”
In het komen tot zo’n exemplarisch geval probeert Johannes zoveel mogelijk alle deelnemers te betrekken. In het LNW wil hij in gesprek gaan over wat er speelt in zo’n exemplarisch geval. Hoe hulpverleners er tegenaan kijken, hoe ervaringsdeskundigen het zien, hoe onderzoekers en beleidsmakers van de gemeente het benaderen. Vervolgens wordt er in het kader van het klein-maar-fijn-onderzoek bekeken wat er in één of meer hulpverleningsorganisaties gebeurt. Ook hierbij zullen de verschillende perspectieven (hulpverleners, ervaringsdeskundigen etc.) betrokken worden.
Wat lukt er in concrete hulpverleningssituaties wel en wat niet
Wat lukt er in concrete hulpverleningssituaties wel en wat niet, waar zit het moeilijke in? Vanuit verschillende perspectieven worden voorbeelden aangedragen en kunnen ervaringen worden uitgewisseld. “Het kan zo zijn dat een ambtenaar iets heeft bedacht en dat de ervaringsdeskundige dat wel merkt, maar dat hij het heel anders ervaart dan de ambtenaar het bedoeld heeft.”
Ter illustratie zo’n situatie uit het onderwijs: een docent wil dat studenten met een bepaald vak iets specifieks leren. Uit evaluaties blijkt dat studenten iets heel anders hebben geleerd. De opleidingsmanager blijkt weer een andere idee te hebben gehad bij de invoering van het vak. Door deze perspectieven bij elkaar te brengen ontstaat voor iedereen een beeld van intenties en van wat er bereikt is. Op basis hiervan wordt zichtbaar wat er anders zou moeten of kunnen.
“Mijn uitdaging is om voldoende ruimte te geven om de verschillende perspectieven ten opzichte van elkaar te verhelderen. Dus dat de ervaringsdeskundige zijn of haar verhaal kan doen, zodat de ambtenaar en de hulpverlener dat beter begrijpen, maar ook andersom. Dus waarom een hulpverlener iets op een bepaalde manier doet.”
Mijn uitdaging is om voldoende ruimte te geven om de verschillende perspectieven ten opzichte van elkaar te verhelderen
De opzet van de Leernetwerken bij SAMEN kunnen er volgens Johannes aan bijdragen dat je elkaars perspectief ziet en dat is volgens hem potentieel de grootste winst. “Iedereen is vol goede bedoelingen. Maar die goede bedoelingen van de één worden niet vanzelf door de ander als zodanig ervaren.”
Op dit moment voert Johannes gesprekken met alle deelnemers individueel om te kijken hoe iedereen betrokken wil zijn bij het Leernetwerk. Hiermee kan hij aansluiten op persoonlijke doelen van deelnemers, wat het eigenaarschap vergroot. Daarbij nodigt Johannes gemeenten van harte uit deel te nemen aan het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen en een bijdrage te leveren aan onze ambitie: We komen tot een allesomvattende aanpak om intergenerationele problematiek te doorbreken
Meer over het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen
Neem contact op met Johannes Mol
Andere vragen: info@werkplaatssamen.nl
Het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen heeft in het eerste deel van hun Klein-maar-Fijnproject verkennend onderzoek in de regio Leiden- Den Haag gedaan naar de vragen:
Wat is een kwetsbaar gezin?
Hoe worden kwetsbare gezinnen gesignaleerd en bereikt?
Hoe ziet hulpverlening aan kwetsbare gezinnen eruit? En
Hoe wordt gewerkt aan een goede relatie met kwetsbare gezinnen?
Hun bevindingen zijn vertaald naar deze praatplaat. Daarop vind je zes aanbevelingen waarmee het leernetwerk bijdraagt aan onze ambitie:
We komen tot een allesomvattende aanpak om intergenerationele problematiek te doorbreken.
Deze aanbevelingen vormen het startpunt voor het tweede deel van het Klein-maar-Fijnproject.
Kijk voor meer informatie over het Leernetwerk Kwetsbare Gezinnen op hun pagina. Op onze agenda vind je de volgende bijeenkomst. Andere vragen? Neem contact met ons op.
Praatplaat Kwetsbare Gezinnen