Tijdens visiegroepbijeenkomsten adviseert de visiegroep over de strategische koers van de Werkplaats SAMEN en controleert het coördinatieteam. Elk lid van SAMEN is vertegenwoordigd. Op 13 februari 2024 kwam de visiegroep opnieuw bij elkaar, deze keer op de fysieke locatie van TNO Leiden.

Tijdens de bijeenkomst werden verschillende updates gedeeld, waaronder de financiën en de start van de Klein-maar-Fijnprojecten. De nadruk lag vervolgens op het terugkijken en afronden van het programma, met een blik op de toekomst. We bespraken onze manier van samenwerken en welke vraagstukken er liggen aan de start van de vervolgprogrammering. In het onderstaande verslag hebben we alle belangrijke punten voor je samengevat.

De volgende bijeenkomst staat gepland voor september/oktober 2024 en zal gericht zijn op de vervolgprogrammering. Deze bijeenkomst zal ook weer fysiek plaatsvinden. De bestuurlijk vertegenwoordigers van onze leden ontvangen binnenkort een uitnodiging hiervan. Heb je vragen of wil je meer weten, bezoek dan de pagina van de visiegroep.

Mentale gezondheid van jongeren
De mentale gezondheid van jongeren staat zwaar onder druk. In de regio Hollands Midden heeft 54% van de jongeren mentale klachten, en heeft 1 op de 3 jongeren het afgelopen jaar gedacht aan zelfdoding. Op school wordt volgens de jongeren nog te weinig aandacht besteedt aan mentale gezondheid, terwijl 90% hier wel behoefte aan heeft. Om mentale gezondheid te verbeteren is het noodzakelijk om integraal te werken aan promotie, preventie, signalering én (vroege) behandeling- het liefst samengebracht in een laagdrempelige setting, zoals op school.

Samen naar Beter!
Om mentale gezondheid onder jongeren te verbeteren, heeft het LUMC samen met partners vanuit ZonMw subsidie gekregen voor het project ‘Samen naar Beter!’. In dit project onderzoeken we hoe een integrale aanpak mentale gezondheid op VMBO en MBO scholen duurzaam geïmplementeerd kan worden. In het project worden regionale krachten gebundeld: onderzoekers van verschillende kennisinstellingen (Hogeschool Leiden, TNO Leiden, LUMC en het Kenniscentrum Angst & Stress bij jeugd) werken intensief samen met Hecht GGD Hollands Midden, de Academische Werkplaats Lumens en Werkplaats SAMEN, school ketenpartners (Samenwerkingsverband Voortgezet Onderwijs, MBO Rijnland), Zorg (Centrum voor Jeugd en Gezien, Jeugdteams Leiden), Gemeente Leiden en Jongerenorganisatie ExpEx.

Hoofaanvrager dr. Rianne van der Kleij: “in Samen naar Beter doen we het ook echt Samen. De wensen en behoeften van jongeren en professionals vanuit de regio zijn ons start- en eindpunt. Met hen werken we gelijkwaardig samen aan ontwerp, uitvoer en analyse van resultaten.”

Verbeteren van implementatie, bereik en transitie
In het project richten we ons niet alleen op ontwerp en implementatie van de aanpak, maar ook op het verbeteren van het bereik en de participatie van (kwetsbare) jongeren- met de juiste interventies. Van der Kleij: “We implementeren een aanpak die meerdere interventies samenbrengt. We richten ons bijvoorbeeld via de interventie Levensvaardigheden op de promotie van de mentale gezondheid van álle jongeren, en brengen via interventies als ‘denken+doen=durven’ ook hulp bij beginnende klachten naar de schoolsetting. Hierdoor willen we het onderwerp mentale gezondheid normaliseren en de stap naar ondersteuning voor mentale gezondheid verkleinen”.

Ook verwachten ze dat het project, naast positieve invloed op mentale gezondheid, verschillende positieve neveneffecten zal hebben. Van der Kleij: “het aanleren van levensvaardigheden bevordert bijvoorbeeld prosociaal gedrag bevordert, en vermindert probleemgedrag. En niet te vergeten, door het trainen van docenten, zien we dat hun mentale gezondheid en werkplezier vaak ook verbetert’.

Tenslotte richten we ons op het verbeteren van de transitie van het VMBO naar MBO. Van der Kleij: “Jongeren met een zorgbehoefte raken vaak uit beeld tijdens de overstap van de middelbare school naar het beroepsonderwijs. Zelf melden ze vaak niet dat er behoeften of problemen zijn, en ook de overdracht tussen scholen is niet altijd toereikend. Dit terwijl een ‘warme’ overdracht de kans op mentale problemen verkleint. Nu krijgen jongeren vaak te laat, of geen ondersteuning, waardoor zij een verhoogde kans lopen vroegtijdig school te verlaten of (ernstigere) mentale problemen te ontwikkelen.”

Lerend systeem
In ‘Samen naar Beter!’ project werken we met een lerend systeem, waarin jongeren, professionals, en stakeholders participeren in op elkaar voortbouwende leerlagen: van leersessies op de scholen, tot een regionaal leernetwerk in de academische werkplaats en een landelijk leernetwerk vanuit ZonMw. Zo trachten we opschaalbare kennis en tools te genereren, waar ook andere regio’s in Nederland van kunnen profiteren.

Irene Meijvogel begint haar rol als ‘coördinator voor samenwerking met praktijkorganisaties’ vanaf februari. Binnen Enver, waar ze als gedragswetenschapper op de beleidsafdeling werkt, richt ze zich voornamelijk op het thema huiselijk geweld en kindermishandeling. Enver biedt gespecialiseerde jeugd- en opvoedhulp in de regio’s Midden Holland, Zuid Holland Zuid en Rotterdam.

Irene hecht veel waarde aan samenwerking en verbinding tussen praktijk, gemeentes, wetenschap, ouders en jongeren, omdat ze gelooft dat dit essentieel is voor structurele verbeteringen. Daarom is ze enthousiast om zich in te zetten voor de Werkplaats SAMEN. In haar rol als coördinator van de praktijkorganisaties kijkt Irene uit naar het contact met diverse organisaties. Ze zal zich actief bezighouden met het identificeren van behoeften en uitdagingen in de praktijk, en zal onderzoeken hoe de Werkplaats SAMEN kan bijdragen aan het vinden van oplossingen.

Op 30 januari 2024 kwam de verbindingsgroep samen voor een productieve bijeenkomst, waarin updates over de Klein-maar-Fijnprojecten werden besproken en waar uitvoerig werd stilgestaan bij de opdrachtbeschrijving van de ‘coördinator samenwerken met praktijkorganisaties’.

Bovendien naderen van het laatste half jaar van de huidige programmering. Daarom willen we met de verbindingsgroep inzetten op de kennistransfer van alle opbrengsten, oftewel: de opbrengsten een plekje geven binnen de organisaties, lukt dat? Er is afgesproken dat de komende periode gekeken wordt naar welke opbrengsten relevant zijn per praktijkorganisatie en hoe dit een plek gegeven kan worden.

Voor meer details over deze bijeenkomst, klik op onderstaande afbeelding om de factsheet te bekijken.